Planując pobranie materiału należy wziąć pod uwagę fakt, iż miarodajność wyników badań powstaje w oparciu o szereg prawidłowych etapów preanalityki:

1. Działania związane z przygotowaniem pacjenta

• Przestrzeganie przerwy od ostatniego posiłku (10-12 godz.)
  Krew do oznaczeń hematologiczno-biochemicznych powinna być w miarę możliwości pobierana od pacjentów będących na czczo. Po posiłku może dojść do zmian poziomu badanych parametrów, takich jak: leukocyty, cholesterol, trójglicerydy, glukoza, TLI, amylaza, AST, ALT, bilirubina, kwasy żółciowe, wapń. Surowica/osocze krwi pełnej pobrane w krótkim odstępie od posiłku może objawiać się lipemią (mleczno-mętne zabarwienie, wywołane przez tłuszcze obojętne) co może utrudnić analizę fotometryczną.

• Ograniczenie lub unikanie wysiłku fizycznego i stresu
  Wysiłek fizyczny oraz poddenerwowanie pacjenta może przełożyć się na podwyższenie parametrów takich jak: leukocyty, CK, LDH, AST, mleczanów, glukoza, kortyzolu. Dlatego od samego początku należy ograniczać czynniki stresowe. Zwierzę przed pobraniem powinno być uspokojone i unieruchomione najlepiej przez osobę, którą zna.

• Przeanalizowanie wpływu leków
  Nie powinno stosować się leków uspokajających przed pobraniem lub innych leków powodujących zmianę składu krwi (np. stężenie glukozy wzrasta po podaniu dekstranu).

2. Pobranie materiału

• Krew
  W wyniku zbyt silnego ucisku, gwałtownego wstrzykiwania krwi do probówki (zwłaszcza przez igłę), energicznego mieszania czy zanieczyszczenia probówki może dojść do hemolizy. Powoduje ona uwolnienie do osocza substancji obecnych w erytrocytach, a tym samym zafałszowania wielu parametrów, w tym: potasu, magnezu, żelaza, CK, LDH, AST, ALT, AP, bilirubiny, fruktozaminy.
  Przed pobraniem krwi miejsce wkłucia należy ogolić i zdezynfekować (nadmiar użytego preparatu do dezynfekcji może zanieczyścić igłę i doprowadzić do hemolizy).
  Zaciśnięcie stazy powinno być dość lekkie i stosunkowo krótkotrwałe, by nie doprowadzić do hemolizy lub zmiany parametrów krzepnięcia. Należy ją zwolnić zaraz po wkłuciu igły do światła żyły.
  Pobierając krew strzykawką nie powinno się dopuścić do nadmiernego rozprężania krwi i uszkodzenia erytrocytów (poprzez szybkie naciśnięcie tłoka). Krew ze strzykawki najlepiej przelewać do probówek bez użycia igły.
  Krew pobierana bezpośrednio do probówki powinna spływać w tempie wolny, skośnie do ziemi, by nie doszło do jej wzburzenia. Napełnione probówki należy szczelnie zamknąć. Zawartość probówek zawierających antykoagulant należy natychmiast delikatnie wymieszać, nie wstrząsać. Ilość krwi pobranej do probówki musi mieścić się pomiędzy minimalną a maksymalną objętością zaznaczoną na probówce. Zachwianie ilości krwi w probówce z antykoagulantem może prowadzić do:
  - powstania skrzepów i mikro skrzepów (przy nadmiarze krwi), powodując obniżenie ilości leukocytów i płytek, a zawyżenie wartości hemoglobiny
  - obkurczania komórek krwi (przy nadmiarze antykoagulantu) uniemożliwiając prawidłową ocenę elementów morfotycznych.
  Krew pobrana na surowicę powinna być pozostawiona w temperaturze pokojowej aż do całkowitego skrzepnięcia. Następnie, jeśli jest to możliwe, próbkę odwirowujemy, a oddzieloną surowicę odciągamy do nowej probówki/ependorfa. Materiał po odstaniu przechowujemy w lodówce.

• Mocz
  Najlepszy materiał do badania ogólnego stanowi mocz pobrany po 4-6 godzinach od ostatniego opróżnienia pęcherza (np. z pierwszej porannej zbiórki). Najczęściej mocz jest pobierany poprzez oddawanie go drogą naturalną. By ograniczyć możliwość kontaminacji, mocz należy pobierać z środkowego strumienia wprost do pojemniczka do transportowania moczu lub do wyparzonej, czystej pustej kuwety lub wypełnionej specjalnym żwirkiem.

• Kał
  należy pobrać łopatką z różnych części świeżego kału do naczynka. Zaleca się trzykrotne pobranie próbek co drugi dzień. W przypadku, kiedy, występują naprzemiennie stolce prawidłowo uformowane i biegunkowe, do badania należy przesłać stolec biegunkowy.

• Mikrobiologia
  Badanie mikrobiologiczne to wieloetapowy proces mający na celu wykrycie drobnoustrojów chorobotwórczych w materiale klinicznym oraz oznaczenie ich wrażliwości na antybiotyki
  Etapy badania:

  1. Posiew i hodowla
     większość drobnoustrojów tlenowych potrzebuje do wzrostu 18-24 godziny, jednakże niektóre bakterie tlenowe, bakterie beztlenowe oraz grzyby mogą wymagać dłuższego czasu inkubacji do 48-96 godzin.

  2. Izolacja i identyfikacja drobnoustroju

  3. Oznaczanie wrażliwości drobnoustroju na leki. Wykonywane z pomocą metody dyfuzyjno-krążkowej. Antybiogramy stawiane są na podstawie antybiotyków dostępnych w weterynarii.

  4. Wynik końcowy:

  a. Dodatni – wydawany w momencie zakończenia procesu identyfikacji drobnoustroju oraz oznaczenia jego wrażliwości na leki

  b. Ujemny – wydawany po okresie inkubacji, gdy nie stwierdza się wzrostu drobnoustrojów potencjalnie patogennych

• Patomorfologia

  Histopatologia

  Pobrany materiał do badań histopatologicznych należy bezpośrednio umieścić w formalinie najlepiej w formie wycinków ze zmiany nie grubszych niż 1cm. W przypadku badania histopatologicznego szczególnie ważne jest podanie dodatkowych informacji (np. lokalizacja zmiany, wielkość i kształt, tempo wzrostu czy rodzaj zmiany) gdyż w dużej mierze warunkują przydatność kliniczną wyniku.

  Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa

  Preparaty (rozmazy z materiału pobranego drogą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej) z co najmniej 2 wkłuć, powinny być osuszone na powietrzu i umieszczone w pojemniku transportowym do szkiełek. Nie jest wskazane utrwalanie rozmazów preparatami typu „cytofix”. Podobnie, jak w przypadku zmian histopatologicznych, bardzo istotne jest wypełnienie dodatkowych informacji w celu lepszej diagnozy.

3. Przygotowanie materiału do wysyłki

Każdy materiał biologiczny powinien być traktowany jako potencjalnie zakaźny. W celu zachowania ostrożności materiał po pobraniu do odpowiedniego pojemnika transportowego należy szczelnie zamknąć a następnie zabezpieczyć przed ewentualnym zniszczeniem / rozlaniem.
Dodatkowo w celu uniknięcia błędnej rejestracji próbek oraz zastosowania się do obowiązujących norm ISO w naszym laboratorium stosujemy system kodowania materiału. Za pomocą zestawów 4 naklejek z kodem kreskowym przypisuje się próbki do właściwych im skierowań.

Każdy komplet etykiet przypisany jest do jednego pacjenta i zlecenia, przy czym na zleceniu może być zaznaczone kilka badań np. badanie moczu i krwi. Niewykorzystane naklejki z zestawu należy wyrzucić.

W piśmie przewodnim (skierowaniu), oprócz wskazania zlecanych badań należy także podać dane dotyczące zwierzęcia (gatunek, wiek), datę pobrania materiału (w wypadku testów czynnościowych - także czas pobrania), dane kontaktowe lecznicy i lekarza zlecającego badanie.

* Prosimy również o wpisanie numeru identyfikacyjnego lecznicy.

4. Wstępne przygotowanie materiału w laboratorium

Po dostarczeniu materiału do Laboratorium Zespół ALAB Weterynaria według określonych zasad rejestruje materiał nadając mu wewnętrzny numer zlecenia, przeprowadza odpowiednią dystrybucję dzieląc próbki na odpowiednie pracownie i wstępnie przygotowuje materiał do wykonania zleconych badań.
Każda informacja dodatkowa np. o jakość czy ilości materiału jest umieszczana na wynikach.